Organisatieontwerp: Ruimte creëren voor mensen om bij te dragen, hoe doe je dat?

De organisatie zo inrichten dat mensen ruimte hebben om hun werk te doen, dat is een van de pijlers van contribution at work. Het leidt tot gemotiveerde mensen en lagere kosten.

In dit artikel behandel ik enkele van de facetten die invloed hebben op de ruimte die beschikbaar is voor mensen om hun werk te doen. Het lijken ‘no-brainers’ en niet al te moeilijk te ontdekken. Toch komen ze vaak voor en ze zijn niet makkelijk om te veranderen.

Zeggenschap

Zeggenschap gaat over wie de beslissingen neemt. Zeggenschap kan op veel verschillende manieren verdeeld worden. Wat veel voorkomt is dat een baas besluit voor de groep. Maar, als je alle zeggenschap aan één persoon geeft, dan hebben anderen in die groep geen zeggenschap meer. Daarom is het belangrijk om goed na te denken over de distributie van de zeggenschap. In grotere organisaties zijn veel en veel soorten managementlagen, geografieën, productgroepen, functies etc. Dat kan veel complexiteit in zeggenschap opleveren.

Een aandachtspunt is de span of control van de manager. Veel voorkomend is een te kleine span of control die de ruimte voor ondergeschikten om zelf te denken en te handelen beperkt.

Werkscope

Werkscope wordt gedefinieerd door het doel, de aard, de grote en complexiteit van het werk. Het staat aan de basis van de inrichting van een organisatie. Het bepaalt het werkniveau van de baas, het aantal posities dat nodig is, van welke disciplines etc..

Binnen de disciplines kunnen verschillende kennis- en ervaringsniveaus worden onderscheiden. Grofweg heeft een discipline drie senioriteitsniveaus voor medewerkers die individueel bijdragen.: het niveau van aanvang, het zelfstandige niveau en het seniorniveau. Afstemmen van de scope van het werk met senioriteit is belangrijk. Zo vragen grote en complexe klussen een hoger senioriteitsniveau. Maar mensen raken verveeld als er veel senior posities zijn maar klussen daarvoor ontbreken. Dit heeft ook effect op lagere niveaus. Ontwikkeling van medewerkers stagneert en de boel raakt verstopt.

Zeggenschap en de senioriteitsniveaus zijn heel bepalend voor de ruimte die mensen hebben om hun werk te doen. Als dit niet goed wordt georganiseerd leidt dat tot frictie en het blokkeert of vermindert de positieve energie die mensen van nature meebrengen naar het werk.